Author:
Abstract
İnsanlık tarihi boyunca farklı coğrafyalarda, farklı toplumlar arasında, çeşitli sebeplerle yapılan savaşlar; destan çağından modern edebiyat dönemine kadar edebiyatı besleyen kaynaklar arasında yer almıştır. Öyle ki milletlerin edebiyatlarında, savaşların muhtelif boyutlarıyla işlendiği eserleri içine alan ve harp edebiyatı olarak adlandırılan ayrı bir alan meydana gelmiştir. Türk Harp Edebiyatı denilince akla ilk gelen isimlerden biri Millî Edebiyat’ın temsilcilerinden olan Mehmet Emin Yurdakul’dur. Mehmet Emin, Osmanlı Devleti’nin sonunu hazırlayan savaşların içine doğmuş, bu savaşlarla büyümüştür. Osmanlı-Yunan Harbi, Balkan Savaşları, 1. Dünya Savaşı ve Kurtuluş Savaşı’nın Türk halkında sebep olduğu sosyal, psikolojik, ekonomik sıkıntılara bizzat şahit olan şair; mensup olduğu aile yapısı, yetiştirilme ve hayat tarzı, hassas karakteri nedeniyle yaşananlara kayıtsız kalamayarak kaleme aldığı ilk eserlerden itibaren Türk halkının duygu ve düşüncelerini dile getirmiş, hayatından kesitler sunmuştur. Bu noktada çağdaşı olan bazı edebiyatçılarla ortak özellikler gösterir. Onu diğerlerinden ayıran yönü ise Türk halkının hayatını, duygu ve düşüncelerini yine Türk halkının içinden doğan saf Türkçe ve hece vezni ile ortaya koymasıdır. Bu sebeple, şiirlerinde hem muhteva hem de şekil bakımından millî bir bütünlük meydana getiren şaire, “Millî Şâir”, “Halkın Şairi” unvanları verilmiştir. Türk edebiyatında önemli bir yere sahip olan Mehmet Emin Yurdakul, yaşadığı dönemden günümüze kadar pek çok çalışmaya konu olmuştur. Bu çalışmalarda Yurdakul’un şiirlerine yöneltilen eleştirilerin başında bu eserlerin şiir tekniği ve şiiriyet bakımından zayıf olması gelir. Ancak şiirlerin yazıldığı ortam ve şairin poetikası göz önüne alındığında bu eleştirilerin çoğunun haksız olduğu görülür. Türk halkının yaşadığı en buhranlı dönemlerden birinde eserlerini şekillendiren şairin amacı saf şiire ulaşmak değil bir taraftan çekilen acılara tercüman olmak diğer taraftan Türk halkının sahip olduğu değerleri hatırlatıp halka cesaret vermektir. Aynı zamanda millî his ve gayretlerle geleceği de şekillendirmeye çalışan şair, halka bir ümit ışığı olma yönünde çabalar. Çünkü ona göre şiir güzellik için olmakla birlikte iyilik içindir de. Bu çalışmada Mehmet Emin Yurdakul’un eleştirilere hedef olan şiir dili, harp edebiyatı bağlamında değerlendirilmiştir. Şairin eserlerine vücut verdiği savaş atmosferinden hareketle şiir dilindeki özellikler tespit edilmiştir.
Keywords
Abstract
Through the history of huminty, the wars, broke out because of different reasons between different societies; are among the sources which supply the literature from the age of legend to modern literature age. So, a new area which consists of works about different dimensions of wars called “war literature” has occured. Mehmet Emin Yurdakul is one of the names come to when thinking about Turkish War Literature. He was born to wars put on end to Ottoman Empire and he grew up with these wars. The poet, witnessed the social, pyschological and economic troubles because of Ottoman-Greek War, The Balkans War, First Word War and Independence War, expressed the thoughts and the senses of Turkish society from the beginning of his firs work, due to the family structure he belongs to, growing up and life style, sensitive character and he gave examples from his life. At this point, he has some characteristics in common with some man of letters who are at the same age. The aspect differs him from the others is that he tells the life, the thoughts and the senses of Turkish society with the pure Turkish and syllabic meter which formed by Turks. So, he was called “National Poet”, “the Poet of Folk”, as he formed a national wholeress in both contents and shape in his poems. Mehmet Emin Yurdakul, who has an important role in Turkish literature, is discussed in many works related to from his period to today. In these works, his poor technics of poems and poetics are the top critics to his works. However, these critics seem unfair by taking into consideration his poetics and the term when these poets were written. The only aim of the poet who shaped his works in the most depressed period of Turks lived, is not to reach the pure poem, his aim is not only express the pains but also encourage the Turkish folk by reminding the values of them. At the same time, the poet trying to shape the future by the help of the national senses and aims, struggles with the aim of being a light of hope. Because for him, the poet is not only for the beauty but also for the goodness. In this work, his language of poem that became the target of critics, has been valued by the terms of war literature. The characteristics in poem language have been identified by means of war atmosphere, shapes his works.