ÇOCUĞUN SÖZCÜK DAĞARCIĞINI GELİŞTİRMEDE ANADOLU MASALLARININ YERİ

Author:

Year-Number: 2016-Volume 4 Issue 2
Yayımlanma Tarihi: null
Language : Turkish
Konu : null
Number of pages: 276-289
Mendeley EndNote Alıntı Yap

Abstract

Masallar, ortaya çıktığı coğrafyanın kültürünü yansıtması açısından son derece önemli anonim halk anlatılarıdır. Konuları, dil ve anlatımı, didaktik olma özelliği bakımından sözlü geleneğin vazgeçemediği değerlerdir. Masallar; bireyin düşünme, duyma, inanma, hissetme ve düş kurma becerilerini geliştirmektedir. Masal kahramanlarının yolculuğu, herkesin ilgisini çekmiş ve kahramanların yollarına çıkan engellerle mücadele etme biçimi dinleyiciyi / okuyucuyu her zaman yüreklendirmiştir. Anadolu, masallar açısından oldukça kıymetli topraklardır. Kültürümüzün bu denli eski türü olmasına rağmen modern çağın getirdiği telefon, bilgisayar, televizyon gibi araçlardan dolayı günümüz kuşağı uzaktır masallara. Oysa masallar dinleyiciyi / okuyucuyu eğlendirmenin yanı sıra son derece didaktik anlatılardır. Dinleyici / okuyucu masallar aracılığıyla, çıkmaz yollardan çıkılabileceği yargısına ulaşmakta ve kendi sıkıntıları için de mücadele etme yoluna gitmektedir. Böylece dinleyici / okuyucu hayattaki zorluklara karşı mücadele edebilme yolculuğuna masallar aracılığıyla hazırlanmaktadır. Masallar, her yaş için önem arz etmektedir ancak en çok çocuklar üzerinde etkilidir çünkü çocukların hayal gücü, büyüklere oranla daha gelişmiş ve daha sınırsızdır. Çocuklar dinledikleri masalların etkisinde daha kolay kalmakta; masallardaki güzel prenseslerle ya da yiğit kahramanlarla kendilerini özdeşleştirmekte ve karşılaştığı sorunlar için tıpkı masallardakine benzer mucizeler arayarak yaratıcılığını geliştirmektedir. Bunun yanı sıra masallar, sahip olduğu söz varlığı açısından da çocuğun dil gelişimine katkı sağlamaktadır. Çocuk yaşadığı toplumun kültürünü, değerlerini edindiği anadil sayesinde kavrar. Masallardaki sözcükler, tekerlemeler, deyimler, ikilemeler, halk söyleyişleri, yöresel deyişler… sözcük dağarcığını zenginleştirmektedir. Dilin ses bilgisinden biçim bilgisine, söz diziminden anlam bilgisine bütün alanlardaki yapısal özelliklerini kavramada masallardan destek almak, dil öğretimini eğlenerek öğrenme biçimine sokacaktır. Çocuğun ailesinde öğrenmeye başlayıp okulda formal olarak aldığı eğitimle geliştirdiği dil ediminde masallardan yararlanmak, bir yandan da düşünce eğitimini besleyeceğinden düşünen beyinlerin yetiştirilmesi açısından anlamlıdır. Bireyin kendini anlatma ve karşısındakini anlama becerisinde sahip olduğu sözcük varlığı büyük öneme sahiptir. Bu çalışmada çocuk için sözcük dağarcığının, dil öğretiminde masallardan yararlanmanın önemi vurgulanmakta ve Anadolu Masallarının dağarcığın geliştirilmesine olan katkıları üzerinde durulmaktadır. Dil edinimi ile masallar arasındaki ilişki Anadolu masallarından örnekler verilerek değerlendirilmektedir.

Keywords

Abstract

Tales are quietly important folk narrations in terms of reflecting the culture of the geography where they arise. They are indispensable for oral tradition in terms of being didactic, their themes, language and expression. Tales also improve the ability of thinking, hearing, feeling, and imagining. The journey of the characters in the tales attract the attention of everyone and the way the characters struggle with the obstacles encourage the audiences / reader at all times. Anatolia is a precious territory in terms of its tales. However, with the modern era and its bringing such as telephones, computers and televisions, current generation is far away from tales. Besides being entertaining, tales are mainly didactic narrations. The audience / reader reach the idea of overcoming the impossibilities and try to find ways to fight against their troubles by the means of the tales. By this way, they get ready for the journey struggling against the troubles through tales. Tales are crucial for all ages but they are mostly important for children since the imagination of children is more sophisticated and limitless. It is easier for children to be impressed by the tales they heard. They take beautiful princesses and heroes as an example and they get more imaginative to find solutions to their problems just like in the tales. Besides all of the advantages, tales contribute to the child’s language acquisition by the wide range of vocabulary that they include. Children comprehend the society’s culture and value by means of their mother tongue. All of the words, tongue twisters, idioms, reduplications, public conversations and traditional, enrich the vocabulary knowledge. Taking support form tales in comprehending all areas in language learning, from phonology to morphology or from syntax to semantics, will make it fun to learn the language. Children learn the language in the family at first and continue learning at school formally. It should not be forgotten the importance of vocabulary knowledge in getting to know the world and the interaction between the people. Vocabulary is again very important for people to express themselves and understand the people. In this study, it is emphasized vocabulary knowledge and making use of tales in language acquisition and Anatolian Tales’ contribution to enhancing vocabulary. The relation between language acquisition and tales is considered by giving examples of Anatolian tales.

Keywords