Çuvaş Türkçesinde 3. Teklik Dönüşlülük Adılı “Hiy” Ve Tümcedeki Bağlanma Özellikleri

Author:

Year-Number: 2017-Volume 5 Issue 3
Yayımlanma Tarihi: null
Language : Turkish
Konu : null
Number of pages: 85-107
Mendeley EndNote Alıntı Yap

Abstract

In this paper according to the Binding Theory of assumptions, 3 singular reflexive pronoun hiy and its inflected forms of possessives (hiyne, hiynçe, hiynçen) are observed in terms of distributional differences. Reflexive pronoun hiy obeys condition A of binding theory in some Chuvash sentences because it is bound by a c-commanding antecedent in its minimal/local domain. These local domains are restricted to transparent or opaque domain depending on their bounding properties. If the antecedent doesn’t agree with the anaphora, there will be a transparent domain. If the antecedent agrees with the anaphora, there will be an opaque domain. These local domains of attachment are seen in sentences, phrases, and sentences where the agreement relationship is seen. Also we can see that pronominal has an dual function. If the anaphora doesn’t bind with its antecedent in binding domain, it will have discourse function in narrative text context or it will be a pronominal. Then reflexive pronoun hiy obeys condition B of binding theory because it is not bound by a c-commanding antecedent in its minimal domain. If anaphora and antecedent bind in a sentence, we can say that this pronoun is Long-Distance Reflexive. In the same way determiner phrase/agreement phrase with [+agreement] feature/phi feature has an opaque domain. Also postposition phrases have minimal domain. Their binding domain has dual nature because of the agreement feature. Also we argue that nominalized clauses with infinitives, participles are complementiser phrases regarding the locality and the domain of complex sentences which have matrix clause and subordinate clause are binding domains. But these binding domains are different from each other. While {–mA} clauses have a transparent domain, {–ni}/{-n} participles with subject and syntactic nominalizer on its head have an opaque domain. Also 3 singular reflexive pronoun hiy can use repetitively in Chuvash sentences, but they are not a phrase and they bind in their minimal domain one by one.

Keywords

Abstract

Bu yazıda, Bağlama Kuramı’nın varsayımları çerçevesinde Çuvaş Türkçesinde 3. teklik dönüşlülük adılı hiy “kendi, kendisi” ve çekimli dönüşlülerin (hiyne, hiynçe, hiynçen) dağılımsal farklılıkları incelenmiştir. Dizimde öncül ve göndergenin eşleşebilmesi için gerekli olan alanlar kapalı ya da açık alanlar olarak adlandırılmıştır. Yazımızda uyum özelliklerini taşıyan alanlar kapalı bir alan iken uyum özelliklerini taşımayan (sayı ve şahıs uyumu göstermeyenler) ve kuraldışı durum yüklenmiş özneli alanlar açık alanlar olarak tanımlanmıştır. Çuvaş Türkçesinde {-mA}’lı tümcecikler birer açık alan özelliği göstermiş, {-ni}/{-n} biçimbirimli öznesi olan partisipli tümcecikler sözdizimsel adlaştırıcı biçimbirimini alarak birer kapalı alan oluşturmuştur. Aynı tümce sınırları içinde farklı bağlanma alanlarında, yantümce ve asıl tümce arasında gerçekleşen eşleşmelerde gönderge ve öncül arasında uzak-ara dönüşlü (long-distance reflexive) özelliği görülmektedir. Ayrıca kapalı alanlarda bağlanamayan adıllar ise birer adılsıl (pronominal) özelliği gösterip Bağlama Kuramı’nın B şartını sağlamıştır. Bu şart bağlamdan bağımsız olmayan kullanımlarda ve tümceden büyük birliklerde öncülünü veya göndergesini söylemden (discourse) alır. Yerel bağlama alanlarından biri olan ilgeç öbekleri/ad öbeği kapalı ve açık alanlar olarak ikili bir özellik göstermektedir. 3. teklik şahıs dönüşlülük adılının tekrarlı her kullanımında bir öbek özelliği görülmezse de bu adılların yerel bağlanma alanlarında öncül ve göndergesinin bağlandığı görülür

Keywords