Disiplinlerarasılık Bağlamında Edebiyat-Psikoloji İlişkisi ve Çocuk Edebiyatından Psikolojiye Bir Katkı: Peter Pan Sendromu
Author :
Abstract
Edebiyat; olay, duygu, düşünce ve hayallerin sözlü veya yazılı olarak anlatılmasıdır. Pek çok disiplinle ilişki içinde olan edebiyatın en fazla etkilendiği ve edebiyatı en fazla etkileyen bilim dallarından biri psikolojidir. Edebiyat kaynağını insan yaşamından alır ve temel malzemesi olan sözcükler ile yazılı veya sözlü olarak yine insanı anlatır. Psikoloji ise 20. yüzyıldan itibaren hızlı bir gelişme gösteren ve insan davranışlarını inceleyen bilim dalıdır. Dolayısıyla edebiyat ve psikolojinin ortak noktasını insan oluşturmaktadır. Özellikle eser incelemelerinde edebiyat, psikolojiden yararlanırken; psikoloji de bazı sendromların tanımlanmasında edebiyattan yararlanır. Örneğin edebiyattaki bazı eser, yazar veya karakterlerin psikolojiye ilham olduğu görülmektedir. Sözlükte, bir durumun insan üzerinde bıraktığı olumsuz etki olarak tanımlanan sendromlar psikolojinin konu alanına girmektedir. Ancak pek çok sendromun tanımlanmasında edebiyattan esinlenildiği anlaşılmaktadır. Bu çalışmada psikolojiye ilham veren eserler ve karakterler genel olarak ele alınmış, bu eserlerden biri olan Peter Pan üzerinde durulmuştur. Edebiyattan psikolojiye eserdeki karakterden ilham alınarak yapılan katkı, disiplinlerarası çalışmalara kaynak oluşturması açısından örnek teşkil edilebilir. Bu sebeple farklı olduğu düşünülen bilim dallarının esasında pek çok ortak nokta barındırabileceğini sonucuna ulaşılabilir. Farklılıklarda ortak nokta bulabilmek ise insanın bilişsel becerilerini ve bakış açısını geliştirecektir.
Keywords
Abstract
Literature is the verbal or written expression of events, emotions, thoughts, and dreams. Psychology is a discipline that significantly influences literature and, in turn, is heavily impacted by it. Literature draws its source from human life and, using words as its fundamental material, narrates the human experience in written or oral form. Psychology, on the other hand, is a scientific discipline that has shown rapid development since the 20th century and examines human behaviors. Therefore, the common point of literature and psychology is human beings. Especially in the analysis of literary works, literature draws from psychology, while psychology also benefits from literature in defining certain syndromes. For example, it is observed that some literary works, authors, or characters in literature inspire psychology. Syndromes, defined in the dictionary as the negative impact left on a person by a situation, fall within the scope of psychology. However, it is understood that many syndromes are inspired by literature in their definitions. In this study, works and characters that inspire psychology are generally discussed, with a focus on one of these works, Peter Pan. In this regard, the study will serve as an example of interdisciplinary research.
