Öğretmen ve Öğrencilerinin Okuduğu ve Tavsiye Ettiği Kitaplar ve Bu Kitapları Beğenme Nedenleri Üzerine Bir Araştırma
Author :
Abstract
Çocuk edebiyatının en temel işlevlerinden biri, çocuklara okuma sevgisi ve alışkanlığı kazandırmaktır. Çocukların okuma alışkanlığı kazanmasında en önemli faktörlerden birisi de keyif alarak okuyacakları, kendilerine hitap eden nitelikli çocuk edebiyatı ürünleriyle tanışmalarıdır. Okuma alışkanlığı üzerine yapılan çalışmalar hem öğrencilerin okuyacakları kitapları seçerken hem öğretmenlerin öğrencilere kitap tavsiye ederken zorlandıklarını ortaya koymaktadır. Bu çalışma, öğrencilere kitap seçerken ve öğretmenlere kitap tavsiye ederken yardımcı olacak bir kitap listesi hazırlamak amacı ile gerçekleştirilmiştir. Bunun yanında çalışmanın diğer amacı öğrencilerin kitabı beğenme ve öğretmenlerin kitap tavsiye etme nedenlerini belirlemektir. Bu amaçlar doğrultusunda araştırmacı tarafından hazırlanan anketlerle öğretmen ve öğrencilerden o güne kadar okudukları ve tavsiye edebilecekleri eserlerden yedi tanesini beğenilme sırasına göre yazmaları istenmiştir. Toplam 50 öğretmen ve 951 öğrencinin katıldığı anketten elde edilen verilerin analizi sonucunda, öğrencilerin sırasıyla en beğendikleri ve tavsiye ettikleri kitapların Sol Ayağım, Sherlock Holmes, Canavar Peşinde, 4N 1K ve Nutuk olduğu; öğretmenlerin en beğendikleri ve tavsiye ettikleri kitapların sırasıyla: Sol Ayağım, Charli'nin Çikolata Fabrikası, Çalıkuşu, İnsan Ne ile Yaşar, Küçük Prens olduğu görülmektedir. Öğretmen ve öğrencilerin en çok tavsiye ettiği on kitap karşılaştırıldığında Charli'nin Çikolata Fabrikası, Çalıkuşu, İnsan Ne ile Yaşar, Küçük Prens, Sadako ve Şeker Portakalı isimli altı kitabın ortak olduğu görülmektedir.
Keywords
Abstract
One of the basic functions of children’s literature is to bring reading love and habit in children. One of the major factors for children to gain reading habit is to encounter quality children’s literature products that appeal to them and that they can read with pleasure. The studies on reading habit reveal that students have a difficulty choosing the books to read and also teachers have a hard time recommending books to their students. This study was conducted to prepare a book list that might help students with choosing books and teachers with recommending books. In addition, the study also aimed to determine the reasons for students to like a book and teachers to recommend a book. In line with these goals the teachers and students were asked to write down seven of the books they had read so far and could recommend according to the order of being liked, via a questionnaire prepared by the researcher. As a result of the analysis of the data acquired from the questionnaire participated by a total of 50 teachers and 951 students, it was found that the books most liked and recommended by the students were My Left Foot, Sherlock Holmes, Beast Quest, 4N 1K and the Great Speech, respectively; and the books most liked and recommended by the teachers were My Left Foot, Charlie's Chocolate Factory, the Scrub Bird, What Men Live By and the Little Prince, respectively. Comparing the ten books most recommended by the teachers and students; it was seen that there were six books as Charlie's Chocolate Factory, the Scrub Bird, What Men Live By, the Little Prince and My Sweet Orange Tree.
Keywords
- Acat, B., Demiral, H. ve Arın, A. (2008). Okuma alışkanlığı göstergelerine göre ilköğretim öğrencilerinin durumları. Türkçe Öğretimi Kongresi (18-20 Mayıs 2008).
- Alan, Y. (2020). Türkiye’deki üniversite öğrencilerinin kitap okuma profilleri. Söylem Filoloji Dergisi, 5(1), 278-303.
- Arı, G. ve Okur, A. (2013). Öğrencilerin ilköğretim 100 temel eseri okuma durumu. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 17(3), 307-328.
- Arıcan, S. ve Yılmaz, B. (2010). 100 temel eser uygulamasının öğrencilerin okuma alışkanlıklarına etkisi ve bu uygulamada kütüphanelerin rolü konusunda öğretmen görüşleri. Türk Kütüphaneciliği, 24(3), 495-518.
- Arıcı, A. (2005). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin okuma durumları (Beceri-İlgi-Alışkanlık Eğilim). Yayımlanmamış Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
- Arıcı, A. F. (2008). Okumayı niye sevmiyoruz? Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(10), 91-100.
- Batum, A. Ü. (2015). Çocuk edebiyatı yapıtlarının öğrencilerin okumaya güdülenmesine etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Bircan, İ. ve Tekin, M. (1989). Türkiye’de okuma alışkanlığının azalması sorunu ve çözüm yolları. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 22(1), 393-410.
- Büyüköztürk, Ş.; Kılıç Çakmak, E.; Akgün, Ö.E.; Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
- Can, R.; Türkyılmaz, M. ve Karadeniz A. (2010). Ergenlik dönemi öğrencilerinin okuma alışkanlıkları. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(3), 1-21.
- Çetin, Y. ve Karaata, C. (2010). Türk öğrencilerin kitap okumama sorununa çözüm önerileri. Ç.Ü Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(1), 202-215.
- Dökmen, Ü. (1990). Lise ve üniversite öğrencilerinin okuma becerileri, ilgileri, okuma ve kütüphane kullanma alışkanlıkları. Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 23(2), 394-418.
- Erdağı Toksun, S. (2020). Okul öncesi öğretmen adaylarının okuma alışkanlıkları. e-Kafkas Eğitim Araştırmaları Dergisi, 6(4) , 1-7.
- Gökalp, G. G. (1998). Okuma eğitimi ve etkin okur kimliği. Türkçenin Öğretimi ve Eğitimi, Sempozyum Bildirileri, 5-6 Haziran 1998, Ankara: A.Ü. TÖMER Gaziantep Şubesi Yay., s.93-106.
- Guthrie, J. T. & Wigfield, A. (2005). Roles of motivation and engagement in reading comprehension assessment. In S. G. Paris & S. A. Stahl (Eds.), Children's reading comprehension and assessment (pp. 187-213). Mahwah, NJ, US: Lawrence Erlbaum Associates Publishers.
- Karasar, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel.
- Özen, F. (2001). Türkiye’de okuma alışkanlığı. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
- Şirin, M. R. (2006). Gösteri çağı çocukları. İstanbul: İz Yayıncılık.
- Şirin, M. R. (2007). Çocuk edebiyatı kültürü. Ankara: Kök Yayıncılık.
- Tanju, E. H. (2010). Çocuklarda kitap okuma alışkanlığına genel bir bakış. Aile ve Toplum, 6(22), 30-39.
- Temizkan, M. (2007). İlköğretim ikinci kademe Türkçe derslerinde okuma stratejilerinin okuduğunu anlama üzerindeki etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Topçu, Y. E. (2007). İlköğretim 6, 7 ve 8. sınıf öğrencilerinin okuma alışkanlıkları. Millî Eğitim Dergisi, 176, 36-57.
- Tural, S. K. (1992). Sorulara cevaplarla kültür, edebiyat, dil. Ankara: Ecdad Yayınları.
- Ungan, S. (2008). Okuma alışkanlığımızın kültürel altyapısı. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1), 218-228.
- Ülper, H. (2011). Öğrencilerin, okumaya isteklendirici etmenlerle karşılaşma durumu: Öğretmen, aile, arkadaş ve kitap boyutları üzerinden bir araştırma. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 221-237.
- Yıldız, M. (2010). İlköğretim 5. sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama, okuma motivasyonu ve okuma alışkanlıkları arasındaki ilişki. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Yılmaz, B. (2004). Öğrencilerin okuma ve kütüphane kullanma alışkanlıklarında ebeveynlerin duyarlılığı. Bilgi Dünyası, 5(2), 115-136.
