Author:
Abstract
ÖZET
Akademik çeviri öğretimin öncelikli amacı çevirmen adaylarına profesyonel yaşamlarında ihtiyaç duyacakları gerekli bilgi ve becerileri kazandırmaktır. Bu bilgi ve beceriler, alanyazında çeviri edinci kavramı ile ifade edilmekte ve değişen dünya koşullarına göre her geçen gün yeni alt bileşenler eklenmektedir. Ancak çeviri edinci üzerine yapılan bütün araştırmaların ortak olarak ele aldığı dil edinci, çeviri için ön koşuldur. Dil edinci hem kaynak dil hem de erek dil yetkinliği gerektirmesine rağmen çoğunlukla yabancı dil odaklı algılanmaktadır. Diğer yandan, çeviribilim alanında yapılan çalışmalardan hareketle, çevirmenlerin çeviri eylemini gerçekleştirirken ana dile hâkim olması gerektiği gözlemlenmiştir. Sözü edilen ana dil hakimiyeti dili konuşabilme becerisinin ötesinde bir yeterlilik gerektirmektedir. Ancak Türkiye’de akademik çeviri öğretimi programları söz konusu olduğunda, çevirmen adayının ana dil edincine sahip olduğu varsayılmaktadır. Oysaki çevirmenlerin ana dil becerilerinin gereken düzeyde olmaması çeviri hatalarına sebep olmaktadır. İletişim uzmanı olarak değerlendirilen çevirmenin, çeviri sürecinin üstesinden gelmesinin ve çeviri işlevini yerine getirebilmesinin başlıca koşullarından biri olan ana dil edincini ele alan bu çalışmada, çeviri bölümü müfredatları ile program çıktıları incelenmiştir. Kısıtlı olarak yapılan incelemeler sonucu, çevirmen adaylarının ana dil becerilerini geliştirmeye yönelik ders sayılarının yeterli olmadığı ve programda yer alan derslerin program çıktılarını desteklemediği gözlemlenmiştir. Akademik çeviri öğretimi kapsamında, dil çifti edincinin ön planda olduğu ancak ana dil edincine göre yabancı dil edincine ağırlık verildiği saptanmıştır.
Keywords
Abstract
ABSTRACT
The primary aim of academic translation teaching is to provide prospective translators with the necessary knowledge and skills they will need in their professional lives. These knowledge and skills refer to the term of translation competence in the field and new sub-components are added day by day, in the changing world conditions. Nevertheless, language competence, which is common to all studies, is a prerequisite for translation. Although language competence involves both source and target language competence, it is mostly considered a foreign language oriented. On the other hand, based on the studies conducted in the field of translation studies, it has been observed that translators must have mother tongue competence while translating. The mother tongue competence requires a competence beyond the ability to speak the language. However, it is assumed that the students have mother tongue competence by translation teaching programs in Turkey. On the contrary, the lack of this competence leads to translation mistakes. In this study, the curriculums and the educational outcomes were analyzed in terms of mother tongue competence which is one of the main necessities of the translation process for translators. As a result of the limited analyses, it has been observed that the number of courses aimed at improving the mother tongue skills of prospective translators is not sufficient and the courses in the programs do not support the outcomes. Within the scope of academic translation teaching, it has been determined that language pair competence is at the forefront, but foreign language competence is emphasized more.