Author :
Abstract
Sovyetler Birliği’nin yıkılmasından sonra Türk lehçeleri ve ede¬bi¬yat¬ları üzerine yapılan araştırmalar her geçen gün artmaktadır. Yapılan birçok araştırmada Sovyet rejimini tecrübe eden birçok şair ve yazarın, mevcut rejimi öven veya eleştiren eser¬ler kaleme aldığı görülmektedir. Bunlar içerisinde o dönemki rejime yönelik övgülerini dile ge¬ti¬renlerin bir kısmı bu işi mecburiyet karşısında yaparken bazıları da bu konudaki var olan sa¬mimi düşün¬ce¬lerini dile getirmiştir. Bağımsızlık sonrasında ise bir kısım şair ve yazarlar, geçmişteki kayıp yılları kısa zamanda te¬lafi etmek düşüncesiyle, bağımsızlık öncesi hayal ettikleri ve insanı her yönüyle mutlu ede¬cek olan yeni bir dünyayı hemen kurmak istediklerinden dolayı çoğu zaman hayal kırıklıkları ya¬şa¬mışlardır. Onların yaşadıkları bu hayal ve hakikat çatışmasını bağımsızlık sonrası kaleme al¬dıkları eserlerinde görmek mümkündür. Sovyetlerin yıkıl¬masın¬dan önce ve sonra kaleme al¬dı¬ğı eserlerinde hayal ve hakikat çatışması çok net bir şekilde görülen yazar ve şairlerden biri de Ak Welsapar’dır. Bu çalışmada Sovyetler Birliği döneminde yetişen ve günümüz Türkmen edebiyatının yurt¬dı¬şın¬daki önemli temsilcilerinden biri olan Ak Welsapar’ın hayatı ile bağımsızlık öncesi ve son¬ra¬sı yazdığı romanları üzerinde durulacaktır. Yine bu eserlerden hareketle Türkmen dili, kültürü ve edebiyatı hakkında bazı değerlendirmeler yapılacak, yazarın bağımsızlık öncesi ve sonrası ya¬şa¬dığı hayal ve hakikat çatışması ile bunların sebepleri üzerinde durulacaktır.
Keywords
Abstract
After the collapse of the Soviet Union, new researches often appeared on the Turkic dialects and literature. In many studies, we observe lots of poets and authors who had been living under the Soviet regime with the works criticizing or praising the relevant regime. Among those there are some who regarded praising as a compulsory routine, as well as some others expressing their real feelings regarding with the issues. During the post-independence era, some poets and writers often came across with frustrations as they had the idea to compensate for the years that was lost in the past in a short time, and as a result they imagined creating a new World that would make people happy soon before independence with all aspects. It is possible to see the works which are written about the time when they experienced the conflict of dream and the reality after independence. In his works before and after the collapse of the Soviet Union, Ak Welsapar is one of the writers and poets, whose works clearly penned the dream and reality conflict. This study will focus on the life of Ak Welsapar, who lived during the Soviet Union and appeared as one of the profound representatives of Turkmen literature, also his novels he wrote abroad before and after independence. In addition, on the basis of such works, we will comment on the Turkmen language, culture and the literature, and stress on the author’s conflict of dream and truth before and after independence life, and on the causes of such feelings.
Keywords
- Franklin, Anna & Rezvani, Reza. (2011). Den osynliga litteraturskatten [Göze görünmeyen
- Franklin, Anna & Rezvani, Reza. (2011). Den osynliga litteraturskatten [Göze görünmeyen edebi hazine], Bokförlaget Tranan, Stockholm., s. 227-267.
- Uğurlu, Mustafa. (2000). Türk Lehçeleri Arasında Aktarma Meseleleri ve ‘Abay Yolu’ Romanı”, Bilig 15, s. 59-80.
- Welsapar, Ak. (1984). Gavunkelle, Magaryf Neşhirýaty, Aşgabat.
- _____________ (1988). Ahal Aýak Astynda, Türkmenistan Neşriýaty, Aşgabat.
- _____________ (1988). Aýpi Hakyndaky Rowaýat, Sovetskiy Pisatel Neşriýaty, Moskova. _____________ (1990). Böwsülen Tümlük, Sovet Edebiýaty Dergisi 11-12, Aşgabat.
- _____________ (1991). Eğri Kılıç, Ýaşlyk Dergisi 11-12, Aşgabat.
- _____________ (1992). Tilkiler Tiresinin Ary, Aşhabat Dergisi 1, Aşgabat.
- _____________ (1996). Mülli Tahyryñ Hudaýlygy, Grafiska Huset i Luleå, İsveç. _____________ (2004). Böwsülen Tümlük, Gün Neşriýat, Stockholm.
- _____________ (2002). Kepjebaş, Författares Bokmaskin, Stockholm. [Türkmence] _____________ (2005). Kobra, Pf “selena”, Tula. [Rusça]
- _____________ (2011). Kobra, Bokförlaget Tranan, Stockholm. [İsveççe] _____________ (2014). Kobra, Gün Neşriýaty, Stockholm. [Türkçe]
- Zal, Ünal. (2008). Gurbannazar Ezizow: Mezar Taşına Bile Tahammül Edilemeyen Bir Şair, Türklük Bilimi Araştırmaları - Sayı 24 - Güz, Niğde.
- __________ (2015b). Karakum Güneşi – II [Hikâyeler], International Journal of Languages’Education and Teaching, Volume 3/1 April 2015, p. 466-479, Mannheim–Germany. __________ (2015c). Karakum Güneşi - III. [Masallar] (Yayınlanacak)
- __________ (2015d). Karakum Güneşi – IV [Şiirler] (Yayınlanacak)İnternet kaynakları
- Аleksey Аntonov, Den i Noç, 2009, No:3, Rusya.; Geniş bilgi için bkz. http://magazines. russ. ru/din/2009/3/aa3.html
- Joseph P. Mozur, Kobra, World Literature Today, September–December 2004, University of South Alabama, USA.
- Lavrova, Ludmila, “Kultura”, Moskova, 24 Haziran 2004. Svenska Dagbladet 13 Mayıs 2011.
