Author :
Abstract
Dil, bir iletişim aracı olduğu kadar aynı zamanda sosyal etkileşim aracıdır ve öğesi olduğu kültürün taşıyıcısı, edebiyatın da ifade vasıtasıdır. Öğretim kurumlarında dil ve edebiyat öğretimi geleneksel, davranışçı ve yapılandırıcı yöntem gibi değişen yaklaşımlarla gerçekleşmektedir. Edebiyat ise, dil ve diğer kültürel etkinlikler gibi insana özgü, sürekli ve yaygın bir etkinliktir; öteki kültür öğeleri ile etkileşim sonucu değişir. Edebiyat öğretimi de edebiyatın pek çok disiplinle ilişkisini içine alan çok yönlü bir öğretimdir. Günümüz Türk dili ve edebiyatı öğretiminde arzu edilen seviyede olumlu bir sonuç alınamamış olması iddiasına ilişkin genel olarak üç ana nedenden söz edilebilir. Bunlardan ilki, sürekliliği ve kullanılabilirliği güçlü olmayan programlardan gelen nedenlerdir. İkincisi, yetersiz yetişmişlik düzeyi itibariyle öğretmenden ve öğretim ilke ve yöntemlerinden gelen nedenlerdir. Üçüncüsü ise öğretimin gerçekleştiği ortam; yani araç-gereç, sınıfsal hatta sosyal, siyasal, kültürel ve iktisadî koşulların oluşturduğu ortamdan gelen nedenlerdir. Ancak bu nedenlerin ortadan kalkmasında görev ve sorumluluğun ağırlıklı olarak yüklendiği taraf öğretmen olmaktadır. Ortaöğretim kurumlarında dil ve edebiyat öğretimini gerçekleştirecek öznenin başta dil, kültür ve tarih olmak üzere edebiyata yakın pek çok bilimsel alana hâkimiyeti kaçınılmazdır. Dil incelemesi, etkin konuşma yeteneği, kültürel ve sanatsal faaliyetlere yatkınlığı yanında edebiyat tarihindeki yetkinliği çağdaş öğretmen modelinin dolayısıyla dil ve edebiyat öğretiminde öğretici rolünün ön koşullarıdır. Estetiği geliştirici ve kültürel değerlerin somut olarak alıcılara aktarıldığı bir dil ve edebiyat öğretimi zorunludur. Nitekim bu çalışma, ortaöğretim kurumlarında Türk Dili ve Edebiyatı öğretimi sağlanırken kazanımlarda karşılaşılan temel sorunları araştırmayı, sonuçları bilimsel verilerle ortaya koyarak ilgililerin dikkatine sunmayı hedeflemektedir. Amaç, dil ve edebiyat öğretiminin nasıl yapılması gerektiği noktasında temel oluşturmak; dil ve edebiyat öğretiminde gelişmenin önündeki engellerin ortadan kalkmasına önayak olmaktır.
Keywords
Abstract
In educational institutions in Turkey, the language and the literature are teached by the changing approaches such as traditional, behavioral and constructivist method.That a positive result hasn’t been gotten yet at the desired level in the teaching of Turkish language and literature,is because of three main reasons.The first of these is non-continuity and usability programs, the second is non-qualified teachers and insufficient teaching principles and methods ;and the third is the environment in which teaching takes place;so insufficient equipments, social, political, cultural and economic reasons.But the duty and the responsibility of removing these reasons belongs to teachers.The person who will carry out education and training in secondary education institutions, should master in many scientific fields close to literature such as language,culture and history in the first instance.The language examination and effective speaking skill are prior conditions of contemporary teacher model in literature history whereat teaching role in language and literature teaching in addition to close to cultural and artistic activities. The teaching of a language and a literature which improves aesthetics and conveys cultural values to receiver in concrete terms,is obligatory.Thus this study aims to investigate the main problems encountered while providing the instruction of Turkish language and literature;and bring the results to the attention of concerned with scientific evidence.The aim is to form the basis for how language and literature teaching should be done; to pioneer in removing the obstacles in front of development in language and literature teaching.
Keywords
- Aksan, D. (2003), Türkçenin Gücü, Ankara: Bilgi Yayınevi.
- Aksan, D. (2003), Türkçenin Gücü, Ankara: Bilgi Yayınevi.
- Aktaş, Ş. (2005), “XX. Yüzyılda Üniversitelerde Edebiyat Öğretimi”, V. Türk Kültürü Kongresi:Cumhuriyetten Günümüze Türk Kültürünün Dünü, Bugünü ve Geleceği (17-21 Aralık 2002), Ankara:F Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları, 29-42.
- Aslan, C. (2017). Türkçe-Türk Dili ve Edebiyatı Öğretimi, Ankara: Anı Yayınları.
- Aytur, N. (1986). "Ortaöğretim Kurumlarında Türk Dili ve Edebiyatı Öğretimi ve Sorunları", TürkEğitim Derneği IV. Öğretim Toplantısı 10-11 Nisan, Ankara: Türk Eğitim Derneği Yayınları.Cemiloğlu, M. (2004). “Türk Dili ve Edebiyatı Öğretimine Bütüncü Yaklaşım”, 1. Kırşehir Kültür Araştırmaları Bilgi Şöleni (8-19 Ekim 2003), Kırşehir: GÜ KEFY., 117-125.
- Ercan, N. vd. (2002). Türk Dili ve Edebiyatı: Edebiyat Lise 1, İstanbul: Millî Eğitim Basımevi.
- Göğüş, B. (1986). Ortaöğretim Kurumlarında Türk Dili ve Edebiyatı Öğretimi ve Sorunları, Türk Eğitim Derneği IV. Öğretim Toplantısı 10-11 Nisan, Ankara: Türk Eğitim Derneği Yayınları.
- Kaplan, R. (1998). "Edebiyatın Tanımı, Edebiyat Terimleri", Edebiyat Bilgi ve Kuramları, Eskişehir: Açıköğretim Fakültesi Yayınları, No: 592.
- Kavcar, C. (1982). “Türk Dili ve Edebiyatı Öğretimi Üzerine”, Millî Eğitim Dergisi, S: 59, Ankara.
- Kavcar, C. (1987). "Türk Dili ve Edebiyatı Öğretimi", Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, Ankara: A.Ü. Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları, s: 261-273.
- Kavcar, C. (1994). "Yeni Türk Edebiyatı Öğretimi" 1. Eğitim Bilimleri Kongresi Kuram-Uygulama- Araştırma (ÇÜEF 28-30 Nisan) Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları, s:853-864.
- Kavcar, C. (1999). Edebiyat ve Eğitim, Ankara: EnginYayınları.
- Kavcar, C. (2003). “Türk Dili ve Edebiyatı Programıyla İlgili Yeni Çalışmalar”, Türklük Bilimi Araştırmaları, Türkçenin Öğretimi Özel Sayısı, 13, Niğde, ss. 19-26.
- MEB. (2005). Ortaöğretim Türk Edebiyatı Dersi 9., 10., 11., 12., Sınıflar Öğretim Programı, Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü.
- MEB. (2015). Ortaöğretim Türk Dili ve Edebiyatı Dersi 9., 10., 11., 12., Sınıflar Öğretim Programı, Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü.
- Oral, B.; Aşılıoğlu, B. (2000). "Lise Türk Dili Ve Edebiyatı Dersi Öğretmenlerinin Türk Dili veEdebiyatı Programı Hakkındaki Görüşlerinin Değerlendirilmesi" http://egitimvebilim.ted.org.tr/index.php/EB/article/view/5277/1440.
- Poyrazoğlu, O. N. (1986). "Türk Dili ve Edebiyatı Öğretiminde Karşılaşılan Başlıca Sorunlar", OrtaÖğretim Kurumlarında Türk Dili ve Edebiyatı Öğretimi ve Sorunları, Türk Eğitim Derneği IV. Öğretim Toplantısı 10-11 Nisan, Ankara: Türk Eğitim Derneği Yayınları.
- Demirel, Ö. (1999) Kuramdan Uygulamaya Program Geliştirme. Ankara: Pegem A yay. TDK (2005). Büyük Türkçe Sözlük, Ankara:TDK Yayınları.
- Tekin, H. (1996) Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme, Ankara: Yargı Yayınları.
- Ural, O. (1986). "Ortaöğretim Kurumlarında Türk Dili ve Edebiyatı Öğretimi ve Sorunları", Türk
