Author :
Abstract
Türkiye Türkçesi gramerlerinde ya da alanla ilgili çeşitli çalışmalarda üçüncü teklik kişi iyelik eki +X /+sX; üçüncü çokluk kişi iyelik eki ise büyük çoğunlukla +lArI olarak sunulmaktadır. Oysa +lAr eki çokluk kategorisine ait bir ektir ve bağlamın gereğine göre bazen yanındaki ada, bazen iyenin bulunduğu ada çeşitli anlam ilgileri ile gönderme yapmaktadır. Ardından gelen +X ise yine bağlamın gereğine göre bazen üçüncü teklik, bazen üçüncü çokluk kişiye ait iyeliği anlatmakta; açıklayıcı bir bütün olmadığında ise ekin kimi bildirdiği belirsiz kalmaktadır. Çünkü teklik ve çokluk üçüncü kişiyi gösteren iyelik ekleri aynıdır ve bunu belirlemenin tek yolu bağlama hâkim olmaktır. Bu teze dayanılarak burada +lAr ekinin üçüncü çokluk kişi iyelik ekine dahil edilmemesi, ekin her koşulda +X /+sX olarak kabul edilmesi gerektiği üzerinde durulmaktadır.
Keywords
Abstract
In the Turkey Turkish grammar or in various studies related to the field third singular person possessive suffix is presented +X /+sX; as to third plural person possessive suffix mostly as +lArI. However; +lAr suffix is a suffix that belongs to plural category and it occasionally refers to the noun next to it, occasionally the noun that possessive’s found with various meaning relevance according to the necessity of the context. The following +X also expressess the suffix which sometimes belongs to third singular and sometimes third plural person again according to context; when there is not an explanatory integrity, it remains unclear to whom suffix explains. Because, the suffixes are the same which shows singular and plural third person and the only way to determine this is to have full knowledge of context. Based on this thesis, here it is put emphasis on necessity not to include +lAr suffix to third plural person possessive suffix, must be accepted as +X /+sX in all conditions.
Keywords
- Adalı, O. (1979). Türkiye Türkçesinde Biçimbirimler, Ankara: TDK Yayınları.
- Adalı, O. (1979). Türkiye Türkçesinde Biçimbirimler, Ankara: TDK Yayınları. Banguoğlu, T. (1974). Türkçenin Grameri, İstanbul: Baha Matbaası.
- Corbett, G. (2000). Number, Cambridge: Cambridge University Press.
- Demir, N., Yılmaz, E. (2003). Türk Dili El Kitabı, Ankara: Grafiker Yayınları.
- Dilemre, S. A. (1942). Genel Dil Bilgisi, İkinci Kitap. Dil Evolüsyonları, DTCF TDE Enstitüsü Neşriyatı. Ediskun, H. (1999). Türk Dilbilgisi, İstanbul: Remzi Kitabevi.
- Eker, S. (2006). Çağdaş Türk Dili, Ankara: Grafiker Yayınları.
- Eraslan, K. (1997). “İyelik Grubu Yapısında Dikkat Çekici Bir Husus”, İlmî Araştırmalar, 5: 153-156. Ergin, M. (1985). Türk Dil Bilgisi, İstanbul: Boğaziçi Yayınları.
- Gencan, T. N. (2001). Dilbilgisi, Ankara: Ayraç Yayınları.
- Göksel A., Kerslake, C. (2005). Turkish: A Comprehensive Grammar, Londra: Routledge.
- Haspelmath, M. (2008). “Alienable vs. Inalienable Possessive Constructions”, Syntactic Universals and Usage Frequency, 1-14.
- Hatipoğlu, V. (1981). Türkçenin Ekleri, Ankara: TDK Yay.
- Hengirmen, M. (2005). Türkçe Dilbilgisi, Ankara: Engin Yayınları.İlhan, N. (2009). Türk Dilinde Çokluk, Elazığ: Manas Yayınları.
- Kaçalin, M. (2002). “İyelik Tamlamasında Çokluk Üçüncü Kişi Sorunu”, Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 142-146.
- Karademir, F. (2013). Türkiye Türkçesinde İyelik Olgusu, İstanbul: Kesit Yayınları.
- Kerimoğlu, C. (2010). “Türkiye Türkçesi Gramerinin Yazımı ve Öğretiminde 3. Kişiyle İlgili Sorunlar üzerine (Bildirme ve İyelik)”, Turkish Studies, 5/3, 1618-1631.
- Koç, N. (1996). Yeni Dilbilgisi, İstanbul: İnkılap Yayınları.
- Korkmaz, Z. (2009). Türkiye Türkçesi Grameri. Şekil Bilgisi, Ankara: TDK Yayınları. Kornfilt, J. (1997). Turkish, Londra-New York: Routledge.
- Lewis, G. (1967). Turkish Grammar, Oxford: Oxford University Press.Öner, M. (1998). “Türkçede Soru ve Belirsizlik”, Türk Dili, 401-411.Underhill, R. (1997). Turkish Grammar, Cambridge: MIT Press.
