Author :
Abstract
Çeviri, üzerine kuramsal olarak yazılıp çizilenlerin ötesinde bir uygulama sahasıdır. Söz konusu eğitim olunca bu uygulamanın sonuçlarının değerlendirilmesi gerekir. Doğru değerlendirme, bilen ile bilmeyeni, yapabilen ile yapamayanı olabildiğince hassas biçimde ayırmayı gerektirmektedir. Bu ayrıma zemin teşkil eden temel ölçüt ve gerekçeler ne kadar sağlam ve makul ise o kadar yeterli bir hesap verebilirlikten bahsedilebilir. Diğer yandan değerlendirme ölçütü ve gerekçeleri ile ilgili işletilecek bir şeffaflık eğitimde eşitlikçi bir tutumu ortaya koyacaktır. Ölçme ve değerlendirmenin araçlarından biri olarak ‘puanlama anahtarı’, kurumlar açısından bir değer olarak hesap verebilirliğe gönderme yapmakta, değerlendirme ölçütleri ile sınav kâğıtlarının gereği halinde öğrenenlerle paylaşılması ise bir değer olarak şeffaflığın işletilmesi anlamına gelmektedir. Bu değerler, günümüzde kurumların bireylerle olan ilişkilerinde kalite konusuna dâhil ölçütlerden görülmektedir. Değerlendirilecek sınav çeviri sınavı olduğunda, bugün ortak kabul gören değerlendirme ölçütlerinden bahsedilmesi pek mümkün görünmemektedir. Çeviri olgusunun çok yönlü ve faktörlü doğası da bu standart eksikliğini gerek pekiştirmekte gerekse meşrulaştırmaktadır. Bu çalışmada çeviri sınavlarında puanlama anahtarı olup olamayacağı sorusuna tartışma düzeyinde yanıt bulunmaya çalışılacaktır. Uygulama düzeyinde ise çeviri sınavlarının dil odaklı değerlendirilmesinde temel teşkil edecek bir puanlama anahtarı tasarımı önerilecek, öğrencilere verilmiş bir çeviri görevinden çeşitli örnekler, bu puanlama anahtarı ölçeğinde değerlendirilecektir.
Keywords
Abstract
Translation is a field of practice beyond theoretically written and discussed. When it comes to training, the results of this practice should be evaluated. Accurate assessment requires the separation of people knowing or not and doing or not as precisely as possible. The more robust and reasonable the basic criteria and grounds underlying this distinction, the more adequate accountability can be mentioned. On the other hand, transparency regarding the evaluation criteria and reasons will show an egalitarian attitude in education. As a tool of measurement and evaluation, the ‘grading key’ refers to accountability as a value for institutions, and the sharing of assessment criteria and examination papers with learners as necessary means the conduct of transparency as a value. These values are seen from the criteria included in quality affairs in the relations of institutions with individuals. When the exam to be evaluated is a translation exam, it does not seem possible to mention the common accepted evaluation criteria today. The multifaceted and factorial nature of the translation phenomenon reinforces and justifies this lack of standards. In this study, it will be tried to find the answer to the question of whether there will be an grading key in translation exams. At the practice level, a grading key design will be proposed as a basis for the language-based evaluation of translation exams, and various examples of a translation task assigned to students will be evaluated on the scale of this grading key.
Keywords
- Akalın R. ve Gündoğdu, M. (2010). Akademik Çeviri Eğitiminin Temel İlkeleri Üzerine Düşünceler: Uygulanan Ders İzlenceleri Bağlamında Hedefler ve Beklentiler. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6: 1, 79-93.
- Akalın, R. (2016). Akademik Çeviri Eğitimi Açısından Çeviri Edinci Kavramı ve İçerimleri. İçinde: Diyalog. Interkulturelle Zeitschrift für Germanistik, 2016/2, 56-65.
- Akalın, R. (2019). Dil Edincini Ölçmeye Yönelik Bir Araç Olarak Çeviri. SOBİDER Sosyal Bilimler Dergisi. 6, 43, 269-280.
- Beaugrande, R. de ve Dressler (1981). Introduction to Text Linguistics. London: Longman.
- Durukan, E. (2017). Çeviri Eğitiminde Ölçme ve Değerlendirmenin Temeli Olarak Hedef Davranış Belirleme. SOBİDER Sosyal Bilimler Dergisi. 4, 12, 234-248.
- Eruz, S. (2003). Çeviriden Çeviribilime. İstanbul: Multilingual.
- Gerzymisch-Arbogast, H. (1997). Wissenschaftliche Grundlagen für die Evaluierung von Übersetzungsleistungen. İçinde: Eberhard Fleischmann, Wladimir Kutz ve Peter A. Schmitt (Yay.). Translationsdidaktik. Grundfragen der Übersetzungswissenschaft. Tübingen: Gunter Narr Verlag, 573-579.
- Holmes, J. (1988). Traslated! Papers on Literary Translation and Translation Studies, with an Introduction by Raymond van den Broeck. Amsterdam: Rodopi.
- Kautz, U. (2000). Handbuch Didaktik des Übersetzens und Dolmetschens. München: Iudicium.
- Lee-Jahnke, H. (1997). Voraussetzungen für eine oprimale Übersetzerausbildung heute. İçinde: Eberhard Fleischmann, Wladimir Kutz, Peter A. Schmitt (Hrsg.): Translationsdidaktik. Grundfragen der Übersetzungswissenschaft. Tübingen: Gunter Narr Verlag, 177- 183.
- Reiß, K. (1971). Möglichkeiten und Grenzen der Übersetzungskritik. Kategorien und Kriterien für eine sachgerechte Beurteilung von Übersetzungen. München: Hueber Verlag.
- Stolze, R. (1997). Bewertungskriterien für Übersetzungen – Praxis, Didaktik, Qualitätsmanagement. İçinde: Eberhard Fleischmann, Wladimir Kutz ve Peter A. Schmitt (Yay.). Translationsdidaktik. Grundfragen der Übersetzungswissenschaft. Tübingen: Gunter Narr Verlag, 593-602.
- Vermeer, H. (1986). Übersetzen als kultureller Transfer. İçinde: Mary Snell- Hornby (Yay.), Übersetzungswissenschaft- Eine Neuorientierung. Zur Integrierung von Theorie und Praxis. Tübingen – Basel: UTB 1915, 30-53.
