Author :
Abstract
Dinleme becerisi insana hem özel hayatındaki hem okul hayatındaki hem de mesleki hayatındaki iletişim süreçlerinde gereken çok önemli bir beceridir. Dinlemek ile işitmek arasındaki anlamlandırma farkı dikkate alındığında dinlediğini eski bilgileriyle anlamlandırma ve zihinde tutabilme becerileri ön plana çıkar. Dinleme becerisi kişisinin eleştirel düşünme becerilerine de katkı sağlamaktadır. Dinleme eğitimi bu bakımdan çok önem verilmesi gereken bir alandır. Bu çalışma ders kitaplarını dinleme becerisi bakımından ele aldığı için önemlidir. Ders kitaplarındaki dinleme eğitimi bakımından eksikliklerin ortaya konulması, ders kitaplarının dinleme eğitimi bakımından geliştirilmesini de sağlayacaktır. Araştırma kapsamında betimsel yöntem kullanılmıştır. Çalışmada 2017 5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı’nda yer alan 8 dinleme/ izleme metnine yönelik olarak oluşturulan bütün etkinlikler; öğrenci düzeyi ile 2017 ve 2018 Türkçe Dersi Öğretim Programlarındaki dinleme/ izleme kazanımlarına uygunluk açısından değerlendirilmiştir. Çalışma verilerinden hareketle ulaşılan en önemli sonuç, etkinliklerde temel dil becerileri (dinleme/izleme, konuşma, okuma, yazma, görsel okuma- görsel sunu ve dil bilgisi) arasında keskin çizgilerle belirgin bir ayrımın yapılmayıp bunun tam aksine beceriler arası geçişkenliğin ön plana çıkarılmış olmasıdır.
Keywords
Abstract
Listening skill is a very important skill that is needed in communication processes in both private and school life as well as professional life. Taking into account the difference in meaning between listening and hearing, the ability to understand and keep in mind the old knowledge that you listen to is at the forefront. The listening skill also contributes to the critical thinking skills of the person. Listening education is a field that should be given great importance in this respect. This study is important because it deals with textbooks in terms of listening ability. The introduction of deficiencies in the textbooks for listening training will also improve the textbooks in terms of listening training. Descriptive method was used in the scope of the research. In the study all the activities were evaluated of the 8 listening / monitoring texts included in the 2017 5th Grade Turkish Textbook in terms of student level and compliance with listening / monitoring gains in the 2017 and 2018 Turkish Language Teaching Programs. The most important result reached from the movement of the work data is that there is no clear distinction between the basic language skills (listening/ monitoring, speaking, reading, writing, visual reading and visual presentation and linguistic knowledge) in the activities with sharp lines and on the contrary the passiveness between the skills is foregrounded.
Keywords
- Ağın Haykır, Hülya; Kaplan, Hüseyin; Kıryar, Ali; Tarakçı, Rasim; Üstün, Ercan (20017). Ortaokul Türkçe 5 Ders Kitabı. İstanbul: Bilnet Matbaacılık.
- Aktaş, Şerif ve Gündüz, Osman. (2001). Yazılı ve Sözlü Anlatım. Ankara: Akçağ Yayınları.
- Aytan, T. (2011). Aktif Öğrenme Tekniklerinin Dinleme Becerisi Üzerindeki Etkileri, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
- Aytaş, G. (1999). Etkili Dinleme. MEB İletişim, Yıl: 2 Sayı: 5.
- Çepni, S. (2009). Araştırma ve Proje Çalışmalarına Giriş. 4. Baskı. Trabzon: Erol Ofset.
- Doğan, Y. (2003). İlköğretim Yedinci Sınıf Öğrencilerinin Dinleme Becerisini Geliştirmede Etkinlik Temelli Çalışmaların Etkililiği, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(2), 261- 286.
- Doğan, Y. (2007). İlköğretim İkinci Kademede Dil Becerisi Olarak Dinlemeyi Geliştirme Çalışmaları, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Doğan, Y. (2010). Dinleme Becerisini Geliştirmede Etkinliklerden Yararlanma, TÜBAR, XXVII, 263- 274.
- Doğan, Y. (2012). Dinleme Eğitimi. 2. Baskı. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
- Durukan, E.; Maden, S. (2010). Kavram Haritaları ile Not Tutmanın İlköğretim Öğrencilerinin Dinlediğini Anlama Becerileri Üzerine Etkisi, ODÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 1(2), 63- 70.
- Emiroğlu, S.; Pınar, F.N. (2013). Dinleme Becerisinin Diğer Beceri Alanları ile İlişkisi, Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature And History of Turkish or Turkic, Volume 8/4 Spring 2013, 769- 782, Ankara-Turkey.
- Epçaçan, C. (2013). Temel Bir Dil Becerisi Olarak Dinleme ve Dinleme Eğitimi, Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Türkçenin Eğitimi Öğretimi Özel Sayısı, 6(11), 332- 352.
- Erdem, A. (2012). Yapılandırmacı Karma Öğrenme Ortamlarının Dinleme ve Konuşma Becerilerine Etkisi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Göçer, A. (2008). İlköğretim Türkçe Ders Kitaplarının Ölçme ve Değerlendirme Açısından İncelenmesi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(1), 197- 210.
- Gücüyeter B. (2009). Türk Dili ve Edebiyatı Derslerinde Dinleme Eğitimi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(2), 161- 170.
- Kırbaş, A. (2010). İşbirlikçi Öğrenme Yönteminin İlköğretim Sekizinci Sınıf Öğrencilerinin Dinleme Becerilerini Geliştirmesine Etkisi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
- Kurudayıoğlu, M.; Kana, F. (2013). Türkçe Öğretmeni Adaylarının Dinleme Becerisi ve Dinleme Eğitimi Özyeterlik Algıları. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(2), 245- 258.
- Melanlıoğlu, D. (2013). Ortaokuldaki Dinleme Eğitiminin Niteliğine İlişkin Fenomografik Bir Araştırma, Okuma Yazma Eğitimi Araştırmaları, 1 (1), 34- 44.
- Tüzel, S.; Keleş, E.(2013). Dinleme Öncesi ve Dinleme Sonrası Verilen Soruların 5. Sınıf Öğrencilerinin Dinlediğini Anlama Beceri Düzeyine Etkisi, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(23), 27- 45.
- Uysal, B. (2014). Dinleme ve Konuşma Becerilerinin Kazandırılmasında Yaratıcı Drama Temelli Bir Model Önerisi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü,
- Yalçın, A. (2002). Türkçe Öğretim Yöntemleri. Ankara: Akçağ Yayınları.
- Yılmaz, İ. (2007). Türkçe Öğretiminde Dinleme Becerisini Geliştirmeye Yönelik Önerilen Etkinliklerin Değerlendirilmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Niğde Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Niğde.
